Με τις διπλές εκλογές να έχουν περάσει πλέον στην ιστορία, το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας αλλάζει πρωτόγνωρα κατά τη μεταπολίτευση και υπάρχουν αρκετά δεδομένα που χρειάζονται ανάλυση. Παρότι ο νικητής των εκλογών ήταν αναμενόμενος από όλους, το σκηνικό σε όλους τους πολιτικούς χώρους έχει πλέον αλλάξει. Σε μια σειρά άρθρων, θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε το κάθε κόμμα ή τον κάθε χώρο ξεχωριστά και να στοιχειοθετήσουμε το νέο πολιτικό σκηνικό.

Η απλή αναλογική

Ξεκινώντας από το σύστημα της απλής αναλογικής που εφαρμόστηκε στις εκλογές του Μαϊου, μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι αυτό ενταφιάστηκε. Θα κάνουμε πολλές δεκαετίες να το ξαναδούμε, όχι γιατί δεν το θέλουν τα κόμματα, αλλά γιατί δεν το θέλουν οι ίδιοι οι πολίτες. Η απλή αναλογική είναι ασύμβατη με την κουλτούρα του Έλληνα, στον οποίο η λέξη ‘συνεργασία’ αντιστοιχεί σε πρόβλημα και όχι σε λύση. Δεν θα μπορούσαν οι πολίτες να κάνουν πιο ξεκάθαρη την προτίμησή τους στο σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, όταν εξέλεξαν 5 κόμματα στη Βουλή με την απλή αναλογική και 8 με την ενισχυμένη. Και αυτό φυσικά θα ληφθεί υπόψιν από τα κόμματα στα χρόνια που θα ακολουθήσουν.

Η ΝΔ

Ο μεγάλος νικητής των εκλογών, λοιπόν, είναι η Νέα Δημοκρατία. Και είναι νικητής όχι (μόνο) γιατί κέρδισε τις εκλογές, αλλά διότι μετά από 4 χρόνια εξουσίας αύξησε τις δυνάμεις της. Δεν είναι κάτι που μπορείς να βρεις εύκολα προηγούμενο κοιτώντας τις εκλογές της μεταπολίτευσης. Το γεγονός, δε, ότι το έκανε αυτό αφήνοντας και ένα ποσοστό 14% σε κόμματα δεξιά της κάνει τη νίκη της θρίαμβο και το σκηνικό σχεδόν ακατανόητο! Υπάρχει όμως εξήγηση για αυτό, και μάλλον είναι και μοναδική. Αν ο γέρος Καραμανλής ίδρυσε ένα αμιγώς δεξιό κόμμα και ο ανιψιός Καραμανλής το έκανε κεντροδεξιό, ο υιός Μητσοτάκης το έχει κάνει ένα αμιγώς κεντρώο κόμμα, με κεντροδεξιά και κεντροαριστερά στοιχεία, που ακολουθεί φυσικά τις (συνήθως κεντροδεξιές) ευρωπαϊκές πολιτικές των θεσμών που η χώρα είναι ενταγμένη.

Αυτά όσον αφορά τη μεγάλη εικόνα. Δεν μπορούμε να ξέρουμε βέβαια αν αυτή η μετακίνηση που έχει κάνει ο Μητσοτάκης στο κόμμα θα λειτουργούσε και σε άλλες περιόδους ή άλλα πολιτικά περιβάλλοντα. Τώρα όμως λειτουργεί, και λειτουργεί τόσο καλά που έχει κάνει το κόμμα του κυρίαρχο στην ελληνική πολιτική σκηνή και, κυρίως, χωρίς αντίπαλο, χωρίς ανταγωνισμό.

Η ΝΔ του Μητσοτάκη παρακαλουθεί την κόντρα του ΣΥΡΙΖΑ με το νέο ΠΑΣΟΚ (για τους οπαδούς του παλιού ΠΑΣΟΚ) από το περιθώριο, είναι όμως αυτή που έχει εισχωρήσει στο πολιτικό χώρο του κέντρου και έχει προσηλυτίσει οπαδούς και στελέχη του παλιού ΠΑΣΟΚ. Πόσους; Αρκετούς, και πιθανώς όλους του κεντρώους. Για τον Μητσοτάκη δεν είναι τίποτα πλέον να χρησιμοποιήσει πρώην υπουργούς του ΠΑΣΟΚ σε υπουργικές του θέσεις, αφού κινείται στον ίδιο πολιτικό χώρο πλέον.

Κεντρώος ή σωστός κυβερνήτης;

Άρα ο Μητσοτάκης κέρδισε διότι είναι ο μόνος κεντρώος υποψήφιος, ή διότι έκανε καλή διακυβέρνηση; Λίγο και από τα δύο. Είναι χρόνια πεποίθηση του γράφοντα το γεγονός, ότι η μεγάλη πλειψηφία του ελληνικού λαού βρίσκεται πολιτικά στον κεντρώο χώρο και μετακινείται κεντροαριστερά ή κεντροδεξιά ανάλογα το κλίμα και των συνθηκών της περιόδου. Αυτές οι εκλογές έδειξαν ξεκάθαρα μια μετακίνηση της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος προς δεξιές/κεντροδεξιές πολιτικές, δεν είναι όμως αυτός ο λόγος που κέρδισε ο Μητσοτάκης. Ο λόγος είναι ότι είναι ο μοναδικός κυρίαρχος του κεντρώου χώρου.

Ελλάδα Α.Ε.

Και πάμε στη διακυβέρνηση. Αυτές είναι οι μοναδικές εκλογές στην ιστορία, στις οποίες κυβέρνηση και αντιπολίτευση συμφώνησαν στο ίδιο σλόγκαν σχετικά με την πρότερη διακυβέρνηση. Η αντιπολίτευση κατηγόρησε τον Μητσοτάκη ότι κυβέρνησε ως «CEO την Ελλάδα Α.Ε.», υπονοώντας ότι δεν ενδιαφέρθηκε για τον απλό κόσμο. Ο Μητσοτάκης φόρεσε το «CEO στην Ελλάδα Α.Ε» ως παράσημο και φυσικά υπενθύμισε την ανάπτυξη της χώρας αλλά και το πως βοήθησε τις ευαίσθητες κοινωνικές τάξεις στις κρίσεις που αντιμετώπισε.

Η πραγματικότητα δεν είναι μακριά από αυτό που υποστήριξαν και οι δύο. Ο Μητσοτάκης έκανε μια τεχνοκρατική διακυβέρνηση. Αυτό σημαίνει ότι εμπιστευόταν και ακολουθούσε τα προστάγματα των ειδικών σε κάθε θέμα που αντιμετώπιζε. Δεν άκουγε τους πολιτικούς, άκουγε τους τεχνοκράτες. Έκανε δηλαδή ότι του είπαν οι γιατροί κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ότι του είπαν οι αξιωματικοί της αστυνομίας κατά τη διάρκεια της επαπειλούμενης εισβολής των μεταναστών στον Έβρο, ότι του είπαν οι στρατιωτικοί για τον επαναεξοπλισμό της χώρας, ότι του είπαν οι διπλωμάτες για τη στάση της χώρας στον πόλεμο της Ουκρανίας, ότι του είπαν οι ειδικοί για την ψηφιοποίηση των σχέσεων κράτους-πολίτη, αλλά και ότι του είπαν οι οικονομολόγοι σχετικά με την ενίσχυση των ασθενέστερων τάξεων μέσω επιδομάτων και επιδοτήσεων και όχι μέσω μόνιμων παροχών.

Με βάση αυτά, ίσως μάλιστα να είναι και η μόνη ελπίδα η χώρα να αναβαθμίσει και να αποκτήσει ένα μοντέρνο σιδηροδρομικό δίκτυο, αφού το δυστήχημα των Τεμπών δεν αφήνει το θέμα να ξεχαστεί.

Υποκλοπές

Στον αντίποδα, υπήρξαν μικρά και μεγάλα σκάνδαλα που υποδηλώνουν ότι η αρρώστια της πολιτικής θεώρησης των πραγμάτων είναι ακόμα παρούσα. Μεγαλύτερο φυσικά σκάνδαλο ήταν/είναι αυτό των υποκλοπών, και παρότι είναι απλά ένα ακόμα θέμα της διακυβέρνησης της χώρας τα 4 τελευταία χρόνια, εντούτις δικαιούται ένα μικρός σχολιασμό. Και αυτό διότι οι υποκλοπές είναι μεγαλύτερο σκάνδαλο από ότι ξεδιπλώθηκε μπροστά μας, αφού τόσο η κυβέρνηση που έπαιξε απλά άμυνα, όσο και η αντιπολίτευση που το εκμεταλλεύτηκε μόνο επικοινωνιακά, δεν θέλησαν να το ψάξουν εις βάθος. Τα ερωτήματα όμως παραμένουν.

  • Πως γίνεται η ΕΥΠ να παρακολουθεί νόμιμα τους πολιτικούς αρχηγούς και τον ΑΓΕΕΘΑ για λόγους εθνικού συμφέροντος;
  • Πως γίνεται οι νόμιμες (ΕΥΠ) και μη νόμιμες (Predator) παρακολουθήσεις να έχουν κατά κανόνα ίδιους στόχους και να συμβαίνουν ταυτόχρονα;
  • Συνεργάζεται η ΕΥΠ με άλλους θεσμούς και παρακολουθούν κοινούς (ελληνικούς) στόχους;
  • Δεν τα ήξερε αυτά ο Μητσοτάκης και άρα υπάρχει παρακράτος δυνατότερο του κράτους; Ή ξένες υπηρεσίες που δρουν σε τέτοιο βαθμό μέσα στη χώρα και οι πολιτικοί της δεν μιλάνε;
  • Τα ήξερε και παρόλα αυτά παρακολουθούσε άμεσους συνεργάτες και υπουργούς του; Και αν ναι, γιατί δεν στράφηκαν αυτοί εναντίον του να τον ρίξουν και να πάρουν τη θέση του;

Σε κάθε περίπτωση, τέτοια σκάνδαλα συνέβαιναν και συνεχίζουν να συμβαίνουν στη χώρα μας και δυστυχώς υποδεικνύουν και το μέγεθός της.

Αυτό ήταν λοιπόν το σκηνικό της Νέας Δημοκρατίας και του χώρου στον οποίο κινείται πλέον, μετά τις τελευταίες εκλογές. Στο επόμενο μέρος θα δούμε τον χώρο και τα δεδομένα με βάση τα οποία κινούνται ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ και θα σχολιάσουμε τη δική τους μάχη.