Κλείνουμε σχεδόν δύο εβδομάδες από την υπογραφή της σύμβασης των φρεγατών και της συμφωνίας αμυντικής συνδρομής μεταξύ της Ελλάδας και της Γαλλίας. Συμφωνίες που, όπως είπαμε σε άλλο άρθρο, θα δώσουν στην Ελλάδα στρατιωτική υπεροχή. Η Τουρκία, μετά από την ησυχία των πρώτων ημερών, αρχίζει πλέον και εκδηλώνει τους τρόπους με τους οποίους θα κινηθεί απέναντι σε αυτές τις συμφωνίες.

Η ζήλια για τα VIPER

Μια μεγάλη χώρα σαν την Τουρκία, δεν δέχεται να έχει χειρότερα μαχητικά από την μικρή γείτονά της. Άφησε, λοιπόν, για λίγο στην άκρη τα μεγαλόπνοα σχέδια της αμυντικής της βιομηχανίας (λέγε με TFX 5ης γενιάς) και ζήτησε από τις ΗΠΑ να της αναβαθμίσει 80 F16 στο επίπεδο VIPER αλλά και να αγοράσει και 40 νέα. Ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα περίπου 6 δις δολαρίων. Ήταν κάτι που φυσικά αναμενόταν, και είναι μόνο η αρχή. Σύντομα θα ακούσουμε κι άλλα εξοπλιστικά από τη γείτονα. Άλλωστε αυτό το πρόγραμμα απλά θα ισοφαρίσει τη ποιότητα των δικών μας F16 VIPER. Εμείς όμως έχουμε και τα RΑFALE, και αυτά θα συνεχίσουν να μας δίνουν αεροπορική υπεροχή μέχρι η Τουρκία να αγοράσει κάποιο αντίστοιχο μαχητικό (ίσως ΕUROFIGHTER από την Αγγλία, ή GRIPEN από τη Σουηδία).

Η Αμερική στη γωνία

Με αυτό το αίτημα της, η Τουρκία ρίχνει το μπαλάκι στις ΗΠΑ για να ξεκαθαρίσουν οι τελευταίες τη στάση τους. Οι ΗΠΑ καιρό τώρα έχουν την Τουρκία στην πίεση και τηρούν στάση αναμονής έως ότου οι συνθήκες επιτρέψουν να γυρίσει η Τουρκία στη σφαίρα επιρροής τους. Τώρα όμως καλούνται να πάρουν μια απόφαση, η οποία δεν είναι καθόλου εύκολη.Η μια εναλλακτική είναι να βρουν μια δικαιολογία για να παρακάμψουν τους ψηφισμένους νόμους που απαγορεύουν την πώληση νέων εξοπλισμών στην Τουρκία. Αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται σε εμάς τους Έλληνες. Οι ΗΠΑ είναι σοβαρό κράτος και σέβεται τους θεσμούς της, δεν ψηφίζει νόμους που δεν θέλει να τηρήσει. Η άλλη εναλλακτική είναι να απορρίψει το αίτημα και ουσιαστικά να κόψει τους δεσμούς της με την Τουρκία, αφού είναι σίγουρο ότι η Τουρκία θα πάει να ψωνίσει από αλλού. Δεν είναι καθόλου εύκολη απόφαση. Εκτίμηση του γράφοντα είναι ότι, μετά από ένα μακροχρόνιο παιχνίδι ισορροπιών, οι ΗΠΑ θα εγκρίνουν το πρόγραμμα με κάποιου είδους αντάλλαγμα που θα δoθεί από την Τουρκία σχετικά με τους S400. Και αυτό γιατί και τα δύο μέρη δεν μπορούν να σπάσουν το σχοινί με δική τους ευθύνη.

Επιστολή στον ΟΗΕ

Πέρα από τους εξοπλισμούς που όπως είπαμε θα έχουν και συνέχεια, η Τουρκία έστειλε και μια επιστολή στον ΟΗΕ. Σε αυτή την επιστολή δεν μιλάει απλά για αποστρατικοποίηση των νησιών αλλά πλέον θέτει και θέματα κυριαρχίας της Ελλάδας επί των νήσων. Με νομικίστικες δικαιολογίες, από αυτές που μόνο η Τουρκία χρησιμοποιεί, η Τουρκία ανεβάζει επίπεδο διεκδικήσεων και το κάνει με τον πιο επίσημο τρόπο. Η Ελλάδα φυσικά θα απαντήσει στην επιστολή αυτή. Αλλά επειδή ο ΟΗΕ δεν είναι δικαστήριο και απλά καταχωρεί τις αιτιάσεις του καθενός, μπαίνουμε πλέον σε μια νέα εποχή που θα ακούμε συχνά πλέον από την Τουρκία το ότι η κυριαρχία μας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου δεν είναι δεδομένη.

Η προϊστορία

Όπως δηλαδή έκανε την δεκαετία του 90 για τις ‘γκρίζες ζώνες’. Ξεκίνησε με μια θεωρία κάποιου Τούρκου στρατηγού, έκανε το επεισόδιο στα Ίμια και ‘γκρίζαρε’ μια περιοχή, πήρε στη Μαδρίτη την υπογραφή της κυβέρνησης Σημίτη στο ότι ‘η Τουρκία έχει ζωτικά συμφέροντα στο Αιγαίο’ και 20 χρόνια μετά την ανακάλυψη της θεωρίας οι γκρίζες ζώνες είναι πάγια διεκδίκησή της.

Καμία αναδίπλωση

Παρότι λοιπόν με την ελληνογαλλική συμφωνία η πρόκληση στρατιωτικού επεισοδίου από πλευράς Τουρκίας γίνεται αρκετά δύσκολη, η Τουρκία συνεχίζει σταθερά την πολιτική της δημιουργίας διεκδικήσεων εκ του μηδενός και του χτισίματός τους έως ότου γίνουν πραγματικές διεκδικήσεις. Κι αν η Ελλάδα συνεχίσει να απαντάει στην Τουρκία με τον ίδιο τρόπο, σε καμιά 20αριά χρόνια μπορεί να βρεθούμε να συζητάμε ‘πιανού είναι τα νησιά’.