Σε προηγούμενο άρθρο, αναφέραμε ότι το ελληνικό δόγμα αναμένεται να αλλάξει με τα νέα εξοπλιστικά προγράμματα. Σήμερα, με την άφιξη των πρώτων Rafale στην Τανάγρα θα προσπαθήσουμε να το προσεγγίσουμε όσο καλύτερα μπορούμε.
Η κατανόηση
Από αύριο, όταν οι Έλληνες αξιωματικοί αποφασίζουν να σηκώσουν τα Rafale στον ουρανό του Αιγαίου, τόσο αυτοί όσο και οι Τούρκοι ομόλογοί τους θα ξέρουν ότι στον αέρα υπάρχει ένα οπλικό σύστημα που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Όχι αυτή τη στιγμή, και όχι για αρκετά χρόνια ακόμα. Όσο και να ελέγξουν τα Rafale του Κατάρ οι Τούρκοι, όσο και να προπονηθούν με αυτά, τόσο θα καταλαβαίνουν ότι η Ελλάδα έχει το πάνω χέρι. Αυτό όμως από μόνο του δεν θα τους κάνει να αλλάξουν την ημερήσια συμπεριφορά τους.
Το δόγμα μας ιστορικά
Όπως έχουμε ξαναναφέρει, το ελληνικό δόγμα έναντι της Τουρκίας είναι κατά βάση αποτρεπτικό και κατά δεύτερο λόγο υπέρ της διπλωματικής λύσης των θεμάτων μας με την Τουρκία, η οποία όμως θα βασιστεί σε δικές μας υποχωρήσεις. Από την ένταξή μας στην ΕΕ και μετά, τα τελευταία 20 χρόνια δηλαδή, αυτό το παθητικό δόγμα ακολουθείται συστηματικά, ενώ υποστηρίζεται (αν δεν επιβάλεται) και από τους συμμάχους μας. Ουσιαστικά, δηλαδή, μετά τα Ίμια η Ελλάδα έκανε τους ‘εξοπλισμούς του αιώνα’ και άλλαξε το δόγμα της σε παθητικό/αποτρεπτικό, θεωρώντας (σωστά ή λάθος) ότι με τους εξοπλισμούς και την ένταξή της στην ΕΕ (αλλά και την προοπτική της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ) θα υπάρχει μια ομπρέλα ασφαλείας (στρατιωτική;) και ότι όλα τα άλλα θα λυθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Πηγαίνοντας πιο πίσω, πριν τα Ίμια, την πολιτική μας έναντι της Τουρκίας την καθόρισε σε μεγάλο βαθμό ο Ανδρέας Παπανδρέου, που ήταν πολύ ισχυρή πολιτική προσωπικότητα. Το πολιτικό προσωπικό της χώρας είχε παρασκηνιακά αποδεχτεί την εισβολή και κατοχή της μισής Κύπρου αλλά δε σήκωνε μύγα στο σπαθί του για την υπόλοιπη Ελλάδα. Το δόγμα που ακολουθούταν τότε ήταν αυτό του ισοδύναμου τετελεσμένου (μπαίνεις στο χώρο μου, μπαίνω στο δικό σου, μου ρίχνεις αεροπλάνο, σου ρίχνω αεροπλάνο), ενώ για κάποια περίοδο υπήρχε και το δόγμα ενιαίου χώρου (συπληρωματικό του ισοδύναμου τετελεσμένου). Σύμφωνα με αυτό, τα σύνορα Ελλάδας-Κύπρου είναι ενιαία και μια τουρκική κίνηση στην Κύπρο θα μπορούσε να απαντηθεί με ελληνική κίνηση στον Έβρο, και τούμπαλιν. Φυσικά, τίποτα δεν είναι άσπρο-μαύρο και τα ισχύοντα δόγματα μπασταρδεύονται από την προσωπικότητα εκείνου που είναι να τα διαχειριστεί την κρίσιμη στιγμή. Στην κρίση του Χώρα, πχ, είχαμε επιστρατεύσεις και μεγάλες απειλές (‘βυθίσατε το Χώρα’) που φόβησαν τους Τούρκους, αλλά είχαμε και συμφωνία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ότι δεν θα κάνουμε ούτε εμείς όυτε οι Τούρκοι έρευνες στο Αιγαίο!
Οι ελληνικές επιθυμίες
Επιστρέφοντας στο δόγμα της τελευταίας 20ετίας, βλέπουμε ότι οι προβλέψεις μας του 1996 δεν πήγαν καλά. Οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί απέδωσαν (αφού δεν είχαμε άλλο επεισόδιο) αλλά από εκεί και πέρα το χάος. Η ένταξή μας στην ΕΕ δεν μας έχει αποφέρει απολύτως τίποτα σχετικά με τους Τούρκους. Ακόμα και μια μικρή εξοπλιστική προμήθεια των Τούρκων από κάποιο μέλος της ΕΕ είναι αρκετή για να αποτρέψει ευρωπαϊκές πολιτικές έναντι της Τουρκίας που θα ήθελε η Ελλάδα να ακολουθηθούν. Μάλιστα η Ελλάδα έχει πιεστεί από τους συμμάχους της να πει ότι ‘οι κυρώσεις στην Τουρκία δεν είναι αυτοσκοπός’, ενώ είναι. Η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας επίσης δεν πήγε καλά, όπως ελπίζαμε. Αποδείχθηκε ότι Η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται για ευρωπαϊκή ένταξη, παρά μόνο για προνομιακές σχέσεις με την Ευρώπη, και εργαλειοποίησε την ένταξή της για να πετύχει τέτοιες. Αν και εφόσον χάσει αυτές τις σχέσεις, θα ανοίξει μόνη της πάλι το θέμα της ένταξή της. Εν τέλει, όσο εμείς προσπαθούσαμε να πλησιάσουμε την Τουρκία και να την συζητήσουμε, με τον Καραμανλή να κάνει κουμπαριές, τον Παπανδρέου να χορεύει ζεϊμπέκικα, και το ελληνικό πολιτικό σύστημα να προβάλει ως λύση την αλληλοβοήθεια στους καταστροφικούς σεισμούς του ’00, η Τουρκία είχε πάρει μια ρότα ξεκάθαρης απομάκρυνσης από αυτό που ονομάζουμε ελληνοτουρκική συμφιλίωση.
Και αν κατα τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης από το 2009-2014 η Τουρκία δεν έκανε επιθετική ενέργεια κατά της Ελλάδας, αυτό δεν οφείλεται στο ότι δεν ήθελε αλλά στο ότι δεν μπορούσε. Η Ελλάδα διέθετε, και διαθέτει, στρατιωτική αποτρεπτική ισχύ, ενώ και τα μηνύματα που θα πήρε η Τουρκία από τους ξένους θα ήταν τελείως αποτρεπτικά. Η ΕΕ προσπαθούσε να βάλει σε μια σειρά την Ελλάδα, προκειμένου να μην χάσει τα χρήματά της. Μια επίθεση της Τουρκίας την περίοδο που η Ελλάδα βίωνε οικονομική κρίση και είχε κυβερνήσεις μέσης χρονικής διάρκειας ενός χρόνου θα οδηγούσε νομοτελειακά σε στρατιωτική κυβέρνηση και χρεωκοπία, δηλαδή σοβαρή απώλεια χρημάτων των Ευρωπαίων.
Αλλαγή πολιτικής της Τουρκίας
Μόλις όμως η Ελλάδα βγήκε από την καθημερινή συζήτηση των Ευρωπαίων, εκεί κάπου το 2015, όταν είχαν εξασφαλίσει τα χρήματα και τις τράπεζες τους, ο Ερντογάν άρχισε να ξεδιπλώνει τη βεντάλια των διεκδικήσεών του απέναντι στη Ελλάδα. Μάλιστα, ο Ερντογάν επισκέφτηκε την Αθήνα το 2017 για να πει στους Έλληνες ότι η συνθήκη της Λωζάνης θα αλλάξει. Τόσο ο Παυλόπουλος, όσο και ο Τσίπρας χειρίστηκαν καλά το θέμα τότε («Ο κ.Ερντογάν δεν ήθελε να πει αυτό») αλλά όσα καμπανάκια κι αν χτύπησαν στο Υπουργείο Εξωτερικών τότε, σίγουρα δεν περίμεναν το τι θα επακολουθήσει: εφαρμογή δόγματος γαλάζιας πατρίδας, κατακλυσμός των νησιών του ανατολικού Αιγαίου με μετανάστες και τζιχαντιστικούς πυρήνες, υπογραφή τουρκολιβυκού μνημονίου που μεταξύ άλλων ορίζει περιοχή ανατολικά και νότια της Κρήτης ως τουρκικής, απόπειρα εισβολής δεκάδων χιλιάδων μεταναστών στον Έβρο με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας, έρευνες τουρκικών πλοίων σε ελληνική υφαλοκρηπίδα, παρενοχλήσεις των αντίστοιχων ελληνικών ερευνητικών από τουρκικά πολεμικά, κατακλυσμός της θάλασσας του Αιγαίου με τουρκικά αλιευτικά, ρεκόρ υπερπτήσεων τουρκικών μαχητικών πάνω από ελληνικό έδαφος και ανοιχτή πλέον αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά με κατάθεση επιστολής στον ΟΗΕ.
Φανταστείτε, λοιπόν, την περίοδο που η Τουρκία κάνει όλα αυτά να είχε και τα F35, όπως είχε προγραμματίσει. Η εκτίμησή μας, αν αυτό συνέβαινε, είναι ότι η Ελλάδα θα είχε ήδη χάσει σε πολεμικό επεισόδιο και θα είχε ήδη μειωμένη κυριαρχία.
Αλλαγή δόγματος Ελλάδας
Αυτή η αλλαγή του δόγματος της Τουρκίας, ή καλύτερα, η ενεργητική εφαρμογή του αναθεωρητικού της δόγματος ήταν πολύ φυσικό να φέρει άμεσους εξοπλισμούς από πλευράς Ελλάδος, αλλά και αλλαγή του δόγματός της έναντι της Τουρκίας.
Βρίσκοντας στο πρόσωπο της Γαλλίας έναν απρόσμενο σύμμαχο, η Ελλάδα εξοπλίζεται με αναβαθμισμένα όπλα που θα της προσφέρουν ποιοτική υπεροχή απέναντι στη Τουρκία, και αυτό μέσα σε 2-3 χρόνια. Ναι, ο Ερντογάν το παρατράβηξε το καλοκαίρι του 2020 με τις έρευνες έξω από τη Ρόδο όσο και πριν από λίγους μήνες με το πολεμικό του πλοίο κυριολεκτικά έξω από την Κρήτη να δίνει εντολές, αλλά ο ελληνικός εξοπλιστικός πυρετός και, κυρίως, τα χρονοδιαγράμματά του δεν έχουν προηγούμενο. Αν προσθέσεις σε αυτά και την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας των 2 τελευταίων χρόνων, με τον Δένδια να μοιάζει με τον Flash κάνοντας συμμαχίες, συμφωνίες, τμηματικές ανακηρύξεις ΑΟΖ κτλ, τότε καταλαβαίνεις ότι κάτι έχει αλλάξει στην Ελλάδα. Και αυτό το κάτι είναι το δόγμα της. Αυτό που έκανε ο Δένδιας στον Τσαβούσογλου στην Άγκυρα τον περασμένο Ιούνιο ήταν μόνο η αρχή. Μόλις πριν λίγες εβδομάδες, Ο Δένδιας έθεσε το θέμα της Ίμβρου και της Τενέδου, ούτε θυμάμαι πόσες δεκαετίες πριν ήταν η τελευταία φορά που το άκουσα από Έλληνα πολιτικό. Η Ελλάδα σύντομα θα κάνει γνωστή την αλλαγή του δόγματός της, όχι με ανακοινώσεις, αλλά με πράξεις. Μέσα στα επόμενα 2 χρόνια, η Ελλάδα θα ξεκαθαρίσει στην Τουρκία ότι αυτά που έκανε τις 2 προηγούμενες δεκαετίες δεν είναι πλέον αποδεκτά. Και θα το κάνει με τον μόνο τρόπο που η Τουρκία καταλαβαίνει, τον στρατιωτικό. Οι έμπειροι Έλληνες αξιωματικοί θα βρουν ένα επιχειρησιακό σχέδιο για τα Rafale που δεν αντιμετωπίζεται από την Άγκυρα και θα το εφαρμόσουν, προκειμένου να δείξουν στην Τουρκία την νέα πραγματικότητα. Αυτό, επειδή είμαστε ΄Ελληνες και όχι Τούρκοι, δεν θα περιλαμβάνει απώλεια ζωής. Αν τέτοια συμβεί θα είναι από σφάλμα. Θα είναι όμως μια κίνηση που θα γίνει πλήρως κατανοητή από τους γείτονες. Μπορεί να είναι εικονικός βομβαρδισμός τουρκικής φρουράς στην Κύπρο από το πουθενά ή μια ‘απλή’ κατάρριψη τουρκικού αεροπλάνου απο πύραυλο που δεν θα ξέρει από που ήρθε. Και τότε, το τούρκικο κατεστημένο θα αρχίζει να φωνάζει για πόλεμο, η Ελλάδα για πρώτη φορά θα πει ανοιχτά ‘μολών λαβέ’, και η νέα εποχή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θα έχει μόλις ξεκινήσει. Με την Ελλάδα να έχει τη στρατιωτική υπεροχή.