Κλείσαμε 6 μήνες ήδη από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο πόλεμος δεν φαίνεται να βρίσκεται στο τέλος του. Ίσως μάλιστα, να είμαστε στην αρχή κάτι πολύ πιο μεγάλου. Παρόλα αυτά, δεν γίνεται να μην εστιάσουμε για λίγο τη ματιά μας στην ουσία ενός πολέμου, ο οποίος αναμφισβήτητα είναι ο πιο άδικος πόλεμος στην νεότερη παγκόσμια ιστορία. Άδικος, για αυτόν που τον πολεμάει, τον ουκρανικό λαό. Εν μέρει, και για τον ρωσικό.

Οι Ρώσοι

Λέμε εν μέρει, γιατί η ευθύνη του ρωσικού λαού δεν είναι για τον πόλεμο που η χώρα τους διεξάγει αυτήν την ώρα. Η ευθύνη του υπάρχει διότι επιτρέπει σε ένα απολυταρχικό καθεστώς να τον κυβερνάει κάτι δεκαετίες τώρα. Ο πόλεμος αυτός είναι απλά ένα φυσικό επακόλουθο αυτού. Αν δεν έχεις να δώσεις αναφορά για τα πεπραγμένα σου στο λαό κάθε λίγο και λιγάκι, μπορείς να θεωρείς ότι θα περάσεις τα θέλω σου με πυγμή (στρατιωτική ισχύ) και στο εξωτερικό. Το αν θα θυσιαστούν δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι στο βωμό της επίδειξης ισχύος λίγο λαμβάνεται υπόψιν από τους κρατούντες, έστω κι αν σε εμάς τους απ’ έξω αυτές οι πρακτικές θυμίζουν άλλες, ξεπερασμένες εποχές.

Οι Ουκρανικές ελίτ

Θα συμπεριλάβω σε αυτήν την κατηγορία όλους τους αξιωματούχους των Ουκρανών τη δεδομένη χρονική στιγμή. Τον Ζελένσκι, τους πολιτικούς και τους υψηλόβαθμους στρατιωτικούς συμπεριλαμβανομένων. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, παρότι έχουν επιδείξει μεγάλο πατριωτισμό μετά την έναρξη της εισβολής, έχουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης, αν όχι τη συνολική ευθύνη, για το πως έφτασε η χώρα τους να αντιμετωπίζει ρωσική εισβολή. H Ουκρανία επί δεκαετίες είχε συνάψει συμφωνίες με την Ρωσία (εμπορικές και άλλες), και λόγω των φιλορωσικών κυβερνήσεων που είχε μέχρι το 2014. Έκανε συμφωνίες και μετά το 2014, οι συμφωνίες του Μινσκ καθόριζαν το status των ρωσόφωνων περιοχών της ανατολικής Ουκρανίας καθώς και την συμπεριφορά του κράτους προς αυτές. Τα τελευταία χρόνια, όμως, όλες αυτές οι συμφωνίες είτε ακυρώνονταν είτε απλά παραβιάζονταν από την Ουκρανία. Και όλα αυτά, στο όνομα μιας αλλαγής της σφαίρας επιρροής κάτω από την οποία είναι η Ουκρανία. Οι δυτικοί έπεισαν τις Ουκρανικές ελίτ ότι αυτή η αλλαγή μπορεί να γίνει αναίμακτα και σε αυτό έχουν μεγάλες ευθύνες οι ίδιες. Όταν τρέχεις μια χώρα, δεν μπορείς να μην λαμβάνεις υπόψιν σου όλα τα πιθανά σενάρια μιας τέτοιας γεωπολιτικής αλλαγής. Και να μην σε νοιάζει οι επιπτώσεις της πάνω στο λαό σου. Για να το πούμε απλά, η Ουκρανία αποφάσισε να αλλάξει νταβατζή. Χωρίς να το πει στον προηγούμενο. Το τι θα απομείνει στην Ουκρανία μετά τον τσακωμό των δύο ήταν κάτι που οι Ουκρανικές ελίτ θα έπρεπε να ζυγίσουν πολύ πιο σωστά.

Φυσικά και εξαρτάται από την έκβαση του πολέμου, αλλά δεν προβλέπω οι Ουκρανικές ελίτ να επιβιώσουν της λήξης του πολέμου. Και όσοι από αυτούς το κάνουν, θα (έπρεπε να) εκδιωχούν από τον ουκρανικό λαό με την πρώτη ευκαιρία (εκλογές, ή άλλη).

Ο ουκρανικός λαός

Και φτάνουμε στον ουκρανικό λαό, αυτόν που πολεμάει μια εισβολή και χύνει το αίμα του για να κρατήσει την ελευθερία του. Μα ο λόγος για τον οποίο πολεμούν δεν είναι ξεκάθαρος. Δεν είναι καν η ελευθερία, αυτό για το οποίο πολεμούν οι Ουκρανοί. Δεν είναι αντιμέτωποι με μια χώρα που κάνει εισβολή για να τους κατακτήσει. Εκτός κι αν δεχτούμε ότι ο Πούτιν μπήκε σε όλη αυτή τη διαδικασία απλά για να μετατρέψει τους ρωσόφωνους στο Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ (άντε και σε όσες ακόμα περιοχές κρατήσει) σε Ρώσους πολίτες. Οι Ουκρανοί ουσιαστικά πολεμούν έναν εισβολέα, ο οποίος θέλει να αλλάξει την γεωστρατική πορεία της χώρας που βλέπει να απομακρύνεται από αυτόν. Και αν δεν το καταφέρει σε ολόκληρη την Ουκρανία, θα το κάνει στην μισή, ή τελοσπάντων σε όση μπορεί. Πολεμούν δηλαδή για λόγους υψηλής γεωστρατηγικής. Άλλων, όχι δικούς τους.

Πολεμούν, επίσης, και γιατί οι κυβερνήσεις τους επέλεξαν να μην μείνουν πιστοί τόσο στις συμφωνίες που έκαναν αυτοί με την Ρωσία όσο και σε αυτές που έκαναν προηγούμενες κυβερνήσεις. Απαράβατος κανόνας στις διπλωματικές σχέσεις είναι ότι οι συμφωνίες που κάνει μια κυβέρνηση δεσμεύουν και τις επόμενες. Και δεν φταίει ο ουκρανικός λαός που παραβιάστηκαν από φαντασμένες ή διεφθαρμένες κυβερνήσεις.

Και τέλος, πολεμούν διότι κάποιοι θέλουν να κάνουν τη χώρα τους μέλος της Ε.Ε και του ΝΑΤΟ. Ανάθεμα κι αν ο λαός ερωτήθηκε για τη γνώμη του πάνω σε αυτό. Πόσο μάλλον όταν κρύφτηκε το γεγονός ότι για να γίνει αυτό, το κόστος σε ουκρανικό αίμα θα είναι μεγάλο.

Proxy Wars

Proxy war έχουμε όταν μεγάλα κράτη εμπλέκονται σε διαμάχες μικρότερων κρατών και υποστηρίζουν τις αντιμαχόμενες πλευρές μέχρις ότου να κερδίσει η δικιά τους πλευρά. Η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα στον πόλεμο της Ουκρανίας και όλων των proxy wars ανά την υφήλιο είναι ότι τα διάφορα proxy wars συμβαίνουν είτε πάνω σε πολέμους 2 κρατών (στους οποίους το ένα θέλει να καταλύσει το άλλο, ή να του πάρει εδάφη) ή έστω σε εμφύλιες διαμάχες εσωτερικές των κρατών. Αυτό σημαίνει ότι αν τα μεγάλα κράτη δεν εμπλέκονταν στη διαμάχη, αυτή θα εξακολουθούσε να υφίσταται (σε διαφορετικό φυσικά μέγεθος). Η περίπτωση της Ουκρανίας, όμως, δεν είναι τέτοιο παράδειγμα. Εδώ έχουμε δημιουργία της διαμάχης από τις μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες αν απουσίαζαν από την Ουκρανία, αυτή θα απολάμβανε αυτή τη στιγμή μια ειρηνική ζωή.

Για όλους αυτούς τους λόγους, λοιπόν, και γιατί δύο υπερδυνάμεις αποφάσισαν να ορίσουν ως σημείο αντιπαράθεσης τις πεδιάδες της Ουκρανίας, οι Ουκρανοί πολεμούν τον πιο άδικο πόλεμο της νεώτερης ιστορίας. Είναι ένας πόλεμος που επιβλήθηκε στον ουκρανικό λαό.